BATI TRAKYA KRONOLOJİSİ M.Ö. 2. Y.Y.

        Bölgede ilk Türk yerleşimi; Orta Asya'dan Balkanlara göç eden İskit Türkleri'nin bölgeye gelişi;
M.S. 4. Y.Y. da Hunların, 5. Y.Y. da Avarların, 9. Y.Y. da Peçeneklerin, 11. Y.Y. da Kuman Türkleri'nin bölgeye yerleşmesi;
Kuman Türklerine, Osmanlı Türklerine yardım etmelerinden dolayı pomaga (Pomak) denilmesi (Slav dilinde "yardım eden" anlamında).

1363

        Lala Şahin Paşa tarafından Edirne'nin Fethi, Batı Trakya'ya Osmanlı Türklerin yerleşmeye başlamaları, Dimetoka şehrinin I. Murat tarafından Osmanlı Devleti'nin geçici başkenti yapılması

1364

        Gazi Evrenos Beyin Gümülcine'yi Fethi

1368

        Edirne'nin Osmanlı Devletinin başkenti olması.

26 Eylül 1371

        Sırplara karşı Çirmen zaferi ve İskeçe, Kavala, Drama, Serez bölgelerinin ele geçirilmesiyle Batı Trakya fethinin tamamlanması

1363 - 1912

        Batı Trakya'nın 549 yıl Türk hakimiyetinde kalması ve fethinden sonra bölgenin Türkleşmesi.

22 Ağustos 1829

        1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Edirne'nin Ruslar tarafından işgali.

14 Eylül 1829

        Osmanlı-Rus Edirne Antlaşması;
Yunanistan'a bağımsızlık verilmesi, Grek İmparatorluğu projesinin ilk adımının gerçekleşmesi, Yunanistan'ınMegali İdea yolunda ilerlemeye başlaması ve Batı Trakya sorununun temelinin atılması.

1877 - 1878

        Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) .

22 Ekim 1877

        Edirne'nin Ruslar tarafından ikinci defa işgali, Batı Trakya'nın Ustruma Nehri'ne kadar, Doğu Trakya'nın Terkos-Küçük Çekmece'ye kadar işgali. Ruslar, Batı Trakya'nın işgalinde Bulgarları kullanırlar

3 Mart 1878

Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması;
        Bulgaristan Devleti kurulmasının kabulü, Batı Trakya'nın ve ayrıca Batı Trakya'nın batısındaki Üsküp, Manastır, Debre ve Ohri Gölü ile Doğu Trakya'nın önemli bölümünün (Edirne, Kırklareli) Bulgaristan'a verilmesi

Mart 1878

        Meriç batısındaki ve kuzeyindeki Türklerin, Rus işgaline ve topraklarının Bulgarlara verilmesine karşı Rodop'ta örgütlenmesi ve silahlı direnmeye başlaması, direnmenin yayılışı.

Nisan 1878

        Rusların Rodop kahramanlarına saldırıya başlaması,14 Nisan da Çirmen yakınlarında ilk çarpışma.

16 Mayıs 1878

        Türk direnişçiler tarafından "Rodop Türk Mukavemet Hükümeti'nin" kurulması;
        Ahmet Timirski başkanlığında kurulan hükümetin 4 milyonluk bir nüfusa hükmetmesi, 250.000 kişilik bir askeri kuvvet oluşturması; verdikleri mücadele ile Ayastefanos Antlaşmasının Berlin Antlaşmasına dönüşmesine etkili olmaları.

Haziran 1878

        Rodop direnişinin Lofça, Servi, Plevne, Tırnova ile Batı Trakya'ya yayılması.

13 Temmuz 1878

        Berlin Antlaşması

       · Bulgaristan Prensliğinin kurulması; böylece Yunanistan'dan sonra Batı Trakya'ya göz diken ikinci bir devletin tarih sahnesine çıkışı.· 

       · Ayastefanos ile Bulgaristan'a verilmiş olan Batı Trakya'nın (Arda Nehri Güneyi) tekrar Osmanlı Devletine verilmesi 

       · Batı Trakya Osmanlıya geçince Rodop direnişinin büyük ölçüde azalması, ancak Doğu Rumeli Vilayeti içinde kalan Kırcali ve Ropçoz bölgelerinde mücadelenin sürdürülmesi; 8 yıl süren bu mücadele sonunda, 1886'da yapılan bir anlaşma ile Arda Nehri Kuzeyinde 300 köyün Osmanlı topraklarına katılmasının sağlanması

5 Nisan 1886

       Sureti Tesviye Antlaşması, Osmanlı-Bulgar;
       Arda nehri kuzeyinde Rodop ve Kırcali bölgelerinde 300 köyün Osmanlı topraklarına katılması; amaçlarını gerçekleştiren Rodop Türk Mukavemet Hükümetin dağılması.
Doğu Rumeli Vilayeti'nin Bulgaristan'a verilmesi

1912-1913

        Balkan Savaşı·Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ'ın genişleme amacıyla; Osmanlı devletinin Avrupa'daki topraklarına, Ekim 1912'de saldırmaya başlaması. 40 günde Makedonya ve Arnavutluk'un, 23 günde Edirne hariç Doğu Trakya'nın, 11 günde de Batı Trakya'nın elden çıkması

16 Ekim 1912

        Osmanlı Devletinin Bulgaristan'a savaş ilanı.

18 Ekim 1912

        Bulgaristan'ın Osmanlı Devletine savaş ilanı.
        Bulgaristan'ın Batı Trakya'ya saldırısı ve işgale başlaması.

Ekim - Kasım 1912

Batı Trakya'nın Bulgarlar tarafından işgali:
21 Ekim Kırcaali'nin işgali.
27 Ekim Ferecik'in işgali.
29 Ekim Karaağac'ın işgali.
05 Kasım Drama ve Kavala'nın işgali.
06 Kasım Serez'in işgali.
19 Kasım Dedeağaç'ın işgali.
20 Kasım İskeçe'nin işgali.
21 Kasım Gümülcine'nin işgali.
24 Kasım Ferecik'in geri alınması.

26 Kasım 1912

Batı Trakya'yı savunmakla görevli Osmanlı Kırcaali Müfrezesi'nin Meriç Nehrini geçerek Doğu Trakya'ya çekilme girişimi.

27 Kasım 1912

Kırcaali Müfrezesi'nin Bulgarlara teslim olması.
Batı Trakya'da Türk hakimiyetinin sona erişi.

30 Mayıs 1913

Londra Antlaşması'nın imzalanması;
Osmanlı devletinin Midye (Kıyıköy) - Enez çizgisinin batısını Balkan devletlerine bırakması; Edirne, Kırklareli'nin Bulgaristan'a verilmesi

29 Haziran 1913

İkinci Balkan Savaşı'nın başlaması,
Osmanlı mirasını paylaşamamak yüzünden Bulgarların, Sırp ve Yunanlılara saldırması, sonrasında Romanya'nın Bulgaristan'a saldırması.

11 Temmuz 1913

Serez'in Bulgar işgalinden Yunan işgaline girişi.

13 Temmuz 1913

Doğu Trakya'daki Türk kuvvetlerinin, Balkan devletlerinin birbiriyle kapışmasından yararlanarak topraklarını kurtarmak amacıyla, Çatalca hattından ileri harekata geçmesi.

21 Temmuz 1913

Edirne'nin kurtarılışı.

22 Temmuz 1913

Dimetoka'nın kurtarılışı.

27 Temmuz 1913

Sofulu'nun kurtarılışı.

10 Ağustos 1913

Bükreş Antlaşması'nın imzalanması ve Balkan devletleri arasında savaşın son bulması;
Antlaşma ile Mesta-Karasu Nehri batısının (Kavala, Drama, Serez) Yunanistan'a; Mesta ile Meriç Nehri arası Batı Trakya'nın Bulgaristan'a bırakılması

15 Ağustos 1913

Yarbay Enver (Paşa) tarafından, Batı Trakya Türklerini Bulgar mezalimine karşı korumak amacıyla, 116 kişilik bir gönüllü müfrezesinin Kuşçubaşı Eşref'in komutasında Batı Trakya'ya gönderilmesi.

16 Ağustos 1913

Türk müfrezesinin Bulgarlarla Koşukovak çarpışması.

18 Ağustos 1913

Mestanlı'nın muharebesiz alınması.

19 Ağustos 1913

Kırcaali'nin alınması, Osmanlı devletinin müfrezenin ilerlemesinden rahatsız olması ve hareketini durdurmasını istemesi.

22 Ağustos 1913

Müfreze komutanı Kuşcubaşı ile onları İstanbul'un onayı olmadan gönderen Enver'in Ortaköy'de görüşmesi ve bütün Batı Trakya'nın kurtarılmasına karar vermeleri;
Müfrezenin Binbaşı Süleyman Askeri'nin komutasında gönderilen kuvvetlerle güçlendirilmesi.

31 Ağustos 1913

Gümülcine'nin kurtarılması.

01 Eylül 1913

İskeçe'nin kurtarılması, Meriç boyunun Bulgarlardan temizlenmesi.

01 Eylül 1913

"Garbi Trakya Hükümeti Muvakkatesi"nin kurulması
Hükümetin; İcra Hükümeti ve Genelkurmay Başkanı Süleyman Askeri, Kuvayi Milliye Umum Müfettişi Eşref Kuşçubaşı; merkezi Gümülcine.

Eylül 1913

Tüm Batı Trakya'nın Dedeağaç hariç (Yunanlılarda) kısa sürede kurtarılması;
Bir hükümet kurulmasının İstanbul'da tedirginlik yaratması, Batı Trakya'da mücadele verenlere yurda dönün emrinin verilmesi.

25 Eylül 1913

Batı Trakya idarecilerinin, dön emrine bağımsızlık ilan ederek karşılık vermeleri;
"Garbi Trakya Hükümeti Muvakkatesi" isminin "Garbi Trakya Hükümeti Müstakilesi"ne dönüştürüldüğünü ilan etmeleri; böylece yeni bir Türk Devleti'nin daha tarih sahnesine çıkması.

29 Eylül 1913

Yunanlıların, Batı Trakya'da Türk devleti kurulmasını memnunlukla karşılamaları, askeri yardım sözü vermeleri, Batı Trakya'nın Bulgarların elinden çıkmasını sağlamayı çıkarlarına uygun buldukları için ellerinde bulundurdukları Dedeağaç'ı yeni hükümete devretmeleri.

02 Ekim 1913

Dimetoka'nın kurtarılışı.

Ekim 1913

Dedeağaç'ı da aldıktan sonra daha da güçlenen Batı Trakya Türk Devleti; Başkentini Gümülcine olarak ilan eder. Ayyıldızlı, yeşil, beyaz ve siyah renkli özel bayrağını resmi binalara çeker.


Pasaport sistemini, posta teşkilatını kurar, pul bastırır.


Batı Trakya ajansını kurar.

Milli marşını kabul eder.

"Özgür" adlı resmi gazete çıkarır.

Türkçe, Fransızca "Independant" isimli gazete çıkarır.

Bütçesini hazırlar, bütçesi ile 30.000 kişilik ordusunu 61.000 kişiye çıkarmayı planlar.

Ekim 1913

İstanbul Antlaşması'nın uygulanmasını sağlamak için, Albay Cemal'in (Bahriye Nazırı Cemal Paşa) Batı Trakya'ya gelişi, Batı Trakya yöneticilerini ikna edişi.

25 Ekim 1913

Batı Trakya Bağımsız Hükümeti'nin kendini feshetmesi ve bölgenin Bulgarlara devrinin başlaması.30 Ekim 1913

Bulgar işgalinin tamamlanması.
Silahların ve beş Türk subayının bölgede bırakılarak diğerlerinin İstanbul'a dönmesi